Cẩn thận với Miếng rửa chén

Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi không chỉ cung cấp cho bạn những kết luận nghiên cứu của các nhà khoa học về miếng rửa chén, mà còn giúp bạn tìm ra giải pháp khả thi để xử lý việc này.

Miếng rửa chén là một vật dụng tuy nhỏ và ít được nhiều người quan tâm, nhưng lại tiềm ẩn rất nhiều mối nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Nó thường xuyên ẩm ướt và tiếp xúc với vô số các thực phẩm còn sót lại sau bữa ăn, các loại chất bẩn trong quá trình tẩy rửa. Đây chính là môi trường lý tưởng để các loại vi khuẩn gây bệnh phát triển.

Vì đôi mắt nhìn không thấy được các vi sinh vật nhỏ bé đó, nên khi thấy chén bát nồi niêu được rửa sạch sẽ rồi, chúng ta cứ đinh ninh là đã an toàn để sử dụng mà không biết rằng, nếu không có những biện pháp vệ sinh sạch sẽ miếng rửa chén, thì chính là chúng ta đang dịch chuyển vi khuẩn từ nó sang các vật dụng khác.

Nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới đã đưa ra những phát hiện đáng kinh ngạc liên quan đến vấn đề này.

Tiến sĩ Charles Gerba, một nhà vi sinh vật học tại Đại học Arizona, Mỹ, đã khẳng định nhà bếp chính là “chiến trường chính về chiến tranh vi trùng” với mức độ cao đáng kể của các loại vi khuẩn có khả năng gây bệnh. Theo số liệu từ báo cáo nghiên cứu phân tích vi khuẩn trong miếng rửa chén do tiến sĩ Gerba và các đồng sự thực hiện vào năm 2000, có khoảng 10 triệu vi khuẩn trên 2.54 cm2, trong khi chỉ có khoảng trung bình 50 vi khuẩn trên 2.54 cm2 bồn cầu.

Nói cách khác, miếng rửa chén bẩn gấp 200.000 lần bồn cầu.

Ngoài ra, bạn có biết vi khuẩn phát triển và phân chia mỗi 20 phút? Một tế bào mầm duy nhất có thể trở thành hơn 8 triệu tế bào trong vòng chưa đầy 24 giờ.

Một số nhà khoa học khác trên thế giới cũng đã xác nhận rằng miếng rửa chén là một trong những nơi bẩn nhất trong nhà. Cụ thể, theo giáo sư Hugh Pennington, một trong những nhà vi sinh vật học hàng đầu của Anh, cho biết một trong những loại vi khuẩn gây hại nhất đối với sức khỏe con người là campylobacter – loại vi khuẩn gây tê liệt, thường được tìm thấy trên miếng rửa chén. Theo giáo sư Pennington, vi khuẩn campylobacter có nguồn gốc từ gia cầm và có khả năng gây hội chứng Guillain-Barre, căn bệnh không ảnh hưởng tới suy nghĩ hoặc cảm giác của con người, nhưng lan truyền tới các dây thần kinh ngoại biên và ảnh hưởng đến việc vận động, tức là có thể gây bại liệt ở người. Trong hầu hết các trường hợp mắc Guillain-Barre, tình trạng bệnh sẽ thuyên giảm hoặc khỏi hẳn nhưng việc hồi phục có thể mất nhiều tuần, nhiều tháng hoặc nhiều năm.

Nếu không có những biện pháp vệ sinh sạch sẽ miếng rửa chén, thì chính là chúng ta đang dịch chuyển vi khuẩn từ nó sang các vật dụng khác.

Giáo sư John Oxford, một chuyên gia vi rút học tại Đại học London đồng thời là Chủ tịch Hội Vệ sinh, một cơ quan chuyên so sánh các tiêu chuẩn vệ sinh trên khắp thế giới, nói rằng:

“Cho đến giờ, thứ bẩn nhất vẫn là miếng rửa chén.”

Trong đời sống hàng ngày, khi sử dụng miếng rửa chén, sẽ có rất nhiều mẩu thức ăn thừa và các chất bẩn khác vướng vào. Theo thời gian, khi chúng ta càng sử dụng miếng rửa chén nhiều mà không vệ sinh sạch sẽ, thì chúng chính là ổ mầm bệnh nguy hiểm gây ảnh hưởng đến sức khỏe gia đình. Vì vi khuẩn sẽ sinh sôi, nảy nở hàng triệu lần trong miếng rửa chén khi để qua đêm, nên trong những lần rửa chén kế tiếp, vi khuẩn sẽ bám lại trên bề mặt các vật dụng tẩy rửa.

Nếu chúng ta sử dụng miếng rửa chén để lau chùi bồn rửa, mặt bếp, và những bề mặt khác trong nhà, thì sự nguy hiểm sẽ lại càng gia tăng gấp nhiều lần. Các loại vi khuẩn thường gây ngộ độc như E.coli, tụ cầu khuẩn, salmonella (gây bệnh đường ruột), v.v… có trong miếng rửa chén sẽ có điều kiện lan rộng và lây nhiễm vào đồ ăn, thức uống thông qua trung gian của các vật dụng trong nhà bếp (chén bát, nồi niêu, xong chảo, muỗng, đũa, v.v…). Kết quả là sức khoẻ của các thành viên trong gia đình sẽ bị đe dọa nghiêm trọng. Đối với trẻ nhỏ và người già, hệ thống miễn dịch yếu và rất nhạy cảm nên sẽ dễ bị vi khuẩn tấn công gây bệnh.

Một câu hỏi được đặt ra là: bao nhiêu vi khuẩn mới có thể khiến một người bị bệnh? Đến nay vẫn chưa ai có thể đưa ra câu trả lời chính xác cho câu hỏi này. Thậm chí, ngay cả Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cũng không thể cung cấp một con số chính xác. Kết luận thông thường là càng nhiều vi khuẩn trong cơ thể thì càng nhiều khả năng gây bệnh cho con người. Đối với một số người, chỉ cần khoảng 10 con vi khuẩn tấn công là đã có thể bị bệnh, còn đối với một số người khác thì có thể là phải hàng triệu con vi khuẩn mới làm họ đổ bệnh.

Chính vì miếng rửa chén chứa nhiều tác nhân gây bệnh cho gia đình mà chúng ta cần phải tìm ra những giải pháp tốt nhất để giữ vệ sinh sạch sẽ cho nó. Điều này sẽ giúp hạn chế tối đa những mối nguy hiểm do vật dụng này gây ra.

Một số giải pháp sau đây có thể gợi ý giúp bạn trong việc vệ sinh miếng rửa chén:

1. Rửa sạch tất cả chất bẩn bám trên miếng rửa chén và vắt thật khô sau mỗi lần sử dụng.
2. Không sử dụng chung miếng rửa chén với miếng rửa dao, thớt; đặc biệt là dao thớt dùng cắt thịt.
3. Không nên sử dụng miếng rửa chén vào các mục đích tẩy rửa khác như lau bề mặt bếp, rửa bồn rửa chén, v.v…
4. Đồ đựng các loại miếng rửa chén phải để riêng biệt, và luôn giữ vệ sinh sạch sẽ. (Đó có thể là 1 hộp đựng miếng rửa chén bằng nhựa, inox hoặc sứ tuỳ theo sự lựa chọn của bạn).
5. Ngâm miếng rửa chén vào nước sôi, hoà cùng nửa cốc giấm trắng và ba muỗng canh muối. Sau đó rửa sạch lại bằng nước ấm.
6. Làm ướt và cho miếng rửa chén vào lò vi sóng. Bật lò ở nhiệt độ cao trong vòng hai phút để loại bỏ các vi khuẩn trong miếng rửa chén. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ đã từng đề xuất các bà nội trợ nên để miếng rửa chén vào lò vi sóng 30 giây mỗi ngày để loại bỏ gần 99 phần trăm các loại vi khuẩn.Tuy nhiên, lưu ý là không được cho miếng rửa chén có kim loại vào lò vi.
7. Thường xuyên thay miếng rửa chén thay vì phải đợi đến khi nó bị mục nát. Để bảo vệ sức khoẻ của cả gia đình thì việc bạn đầu tư một khoản chi phí nhỏ để mua một lô miếng rửa chén trong siêu thị và sử dụng dần là điều nên làm. Hiện nay, các loại miếng rửa chén trên thị trường thông thường gồm có: miếng xốp rửa chén, miếng mút kèm xốp rửa chén, miếng mút bọc lưới, miếng lưới, và miếng xốp bọt biển.
8. Làm sạch và khử trùng các bề mặt bếp với thuốc xịt diệt khuẩn chuyên dụng (được bày bán trong các siêu thị) và khăn lau. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên lạm dụng việc sử dụng các chất này thường xuyên.
9. Ngoài ra, rửa chén bằng nước ấm sẽ sạch và an toàn hơn (nếu gia đình nào có điều kiện trang bị vòi nước nóng lạnh).
10. Bạn cũng có thể cho nó vào một khay có nước rồi đưa vào lò vi sóng quay khoảng 2 phút hoặc đến khi nước sôi. Sức nóng khủng khiếp do vi sóng tạo ra sẽ nhanh chóng diệt các vi khuẩn trên miếng rửa chén.

Chúng ta cũng cần lưu ý và cân nhắc khi chọn sử dụng nước rửa chén. Các loại nước rửa chén tự chế, không nhãn mác được bày bán lan tràn trên thị trường hiện nay đều được pha chế từ những hoá chất không rõ nguồn gốc. Theo các chuyên gia về hóa học, y tế, thành phần chủ yếu trong các loại nước rửa chén này dùng kiềm, các chất phụ gia không kiểm định, không được phép lưu hành, phẩm màu công nghiệp nhập từ Trung Quốc… Chưa kể, do không được nghiên cứu đầy đủ, pha chế theo công thức tùy tiện, nên trong quá trình sản xuất, dễ xảy ra nhiều phản ứng hóa học phát sinh độc tố mới, gây nguy hại vô cùng cho người sử dụng. Do đó, chúng ta nên sử dụng các loại nước rửa chén có thương hiệu, được đăng ký tiêu chuẩn chất lượng và được phép lưu hành trên thị trường, để đảm bảo an toàn cho gia đình.

Cuối cùng, chúng ta cũng nên rửa tay sạch sau khi rửa chén để đảm bảo vệ sinh an toàn khi chế biến thực phẩm.

Thói quen giữ vệ sinh nhà cửa là điều cần thiết và nên làm. Thường xuyên chú ý đến việc giữ vệ sinh cho miếng rửa chén sẽ giúp hạn chế sự lây lan của vi khuẩn nhà, góp phần bảo vệ sức khỏe gia đình một cách hữu hiệu và ít tốn kém nhất. Mong rằng, tất cả chúng ta sẽ cùng lưu tâm đến vấn đề tuy nhỏ nhưng lại rất quan trọng trong đời sống hàng ngày của mỗi gia đình.

Mộc Lan