29/12/13

Điều trị sỏi kẹt Niệu đạo bằng phẫu thuật Nội soi Bàng Quang xuyên da

Bs Võ Ngọc Thạch

Tóm tắt
    Tác giả giới thiệu phương pháp điều trị sỏi kẹt Niệu đạo bằng phẫu thuật Nội soi Bàng Quang xuyên da. Qua 8 trường hợp được thực hiện tại BVĐK Vĩnh Đức Quảng Nam, cho thấy đây là phương pháp an toàn, hiệu quả, và thẩm mỹ.

18/12/13

Thiến ! !  
                                                                             Khuất Đẩu 
 
Khi tôi còn bé, những buổi trưa ở thôn quê thật buồn. Chỉ có nắng ngùn ngụt như bốc khói.
Và gió, những cơn gió hừng hực đuổi lũ rơm rạ cuống quít chạy trốn trên đường làng.
Cái tiếng gà trưa lúc này nghe ra đúng là thật não nùng. Mà cái tiếng của một ông thợ hoạn lại càng não nùng bi thiết hơn!
 
- He…o thiến hôn ..???
 
Âm heo kéo dài tưởng chừng lê lết bỗng đột ngột vút lên cái âm thiếnsắc nhọn như lưỡi dao của ông.
Lũ heo trong chuồng mà nghe và hiểu được như người chắc là sợ chết khiếp.

Thế rồi đâu đó có tiếng chủ nhà : “ông thiến ơi, vào đây ! “
 
Những con bị thiến là heo cái chừng hơn một tháng tuổi. Cô ả bị người thợ hoạn treo ngược lên, rạch một đường bên hông, đưa mấy ngón tay mò mẫm rồi lôi ra một chút thịt sống đẫm máu gọi là hoa sung. Sau đó là may với kim thiến heo thật to, không bôi thuốc đỏ mà bôi lọ nghẹ trộn với lá dâm bụt. Cô ả được thả vào chuồng, được chăm chút, chỉ ăn rồi ngủ, để rồi sáu tháng sau hoặc hơn, lại được treo ngược lên một lần nữa, lần này không phải ông thợ hoạn mà là anh đồ tể.
 
Cái tiếng ụt ịt nũng nịu thầm thì bấy lâu bỗng đổi thành cái tiếng ét chói tai như con tàu kéo hồi còi vĩnh biệt.
Gà, chỉ có gà trống mới thiến. Một khi hai hòn dái dấu kín trong bụng được lấy ra, anh không thèm gáy, không thèm đá lộn, đương nhiên không thèm túc túc cù rủ và nhường con trùn hay con dế cho các chị gà mái nữa, chỉ ăn toàn bắp ngâm nước cho mềm ra để tạo mỡ. Cuối tháng chạp, anh được nhốt trong một chiếc lồng hình con vịt, được các chàng trai khúm núm đem đi tết bố mẹ vợ sắp cưới. Để rồi sau đó anh nằm bảnh chọe trên một chiếc đĩa to kềnh mỡ vàng tươm ai thấy cũng thèm!
 
Chó bị thiến cũng là chó đực. Thiến để anh không đi tơ, để đêm ngày nằm gác mỏm trên thềm nhà canh giữ sự an nguy cho chủ. Vì sợ hai hàm răng trắng nhỡn có thể ngoạm vào bất cứ ai trong cơn hốt hoảng, nên người ta vuốt ve cho anh ngúc ngoắc đuôi ngoan ngoản rồi bất ngờ úp một cái cối giã gạo lên đầu anh. Thế là hai hòn dái quý báu của anh cứ việc phơi ra cho người ta xẻo một nhát đi đứt. Khi được thả ra, anh chạy biến, trốn vào một bụi rậm, nằm liếm mãi cái vết thương cho đến khi khô máu mới dám thập thò trở về nhà. Anh được chủ yêu hơn, cưng chiều hơn, trở thành một thành viên tận tụy của gia đình, đến lúc già chết được đeo mấy đồng tiền vào cổ để đi đò qua sông Mịch La.
 
Với con người, ba tiếng đau như hoạn nhất định là thống thiết hơn cái tiếng ét hay tiếng ẳng.
Đó là nỗi đau không được làm đàn ông, không được truyền giống, đau vì ...những người tình bỏ ta đi như những dòng sông nhỏ.
 
Còn hơn đau, đó là nỗi nhục.
 
Trong cổ kim, chỉ có một người biến nỗi nhục đó thành vinh, là Tư Mã Thiên.
Bị kết tội chết vì bênh vực Lý Lăng, không có tiền chuộc mạng, ông đành nghiến răng chịu thiến. Không đẻ được con bằng xương bằng thịt, ông dành cả đời để đẻ ra đứa con tinh thần bất tử là bộ sử ký vĩ đại của nước Trung Hoa cổ đại.
Nhưng cũng có nhiều kẻ chịu đau chịu nhục chỉ để để trở thành hoạn quan.
 
Carter Stent miêu tả về việc cát thể (hoạn) ở Trung Hoa cuối đời Mãn Thanh như sau:
 
Trước khi cát thể, người có ý định trở thành thái giám được đặt nằm nghiêng trên một cái giường thấp và được hỏi lần cuối cùng có hối hận gì khi bị thiến hay không. Nếu người đó trả lời không thì một người sẽ giữ chặt bụng người đó, hai người khác banh hai chân ra giữ cho khỏi cục cựa. Băng vải được quấn chặt ở bụng dưới và hai đùi và bệnh nhân được cho uống một thang thuốc mê (ma phế thang), bộ phận sinh dục của y được chà xát bằng nước ngâm ớt. Cả dương vật lẫn dịch hoàn được cắt xoẹt bằng một nhát dao sát tận đáy, một nút bằng kim loại cắm ngay vào lỗ sinh thực khí và vết thương được băng chặt bằng giấy bản, bên ngoài quấn vải thật chặt.
 
Người thái giám lập tức được những “đao tử tượng” dìu đi quanh phòng trong hai ba giờ liền trước khi được quyền nằm nghỉ. Người đó vừa đau đớn, vừa khát nước nhưng không được ăn uống và tiểu tiện trong ba ngày. Sau ba ngày, vải băng được cởi ra và cái nút được rút ra và nếu bệnh nhân có thể đi tiểu được ngay thì vụ giải phẫu thành công và qua được thời kỳ nguy hiểm. Nếu người thái giám không tiểu tiện được có nghĩa là đường sinh thực khí đã bị thu hẹp hay bịt kín và chỉ còn đường chờ chết.
 
Có gia đình chuẩn bị việc cho con mình tương lai sẽ làm thái giám tử khi còn nhỏ. Một bà vú (bảo mẫu) thuê để đặc biệt chăm sóc cho đứa trẻ ngay từ khi còn nằm trong nôi. Bà vú này có một thủ thuật riêng, mỗi ngày ba lần nắn bóp dịch hoàn đứa trẻ khiến đứa bé đau đến khóc thét lên. Lực bóp cũng tăng thêm và cơ quan sinh dục của đứa bé dần dần bị hủy hoại. Khi lớn lên không những mất khả năng sinh dục mà dương vật còn teo dần khiến đứa trẻ có nhiều nữ tính, không có yết hầu, hai vú nhô cao, mông nở, giọng nói lanh lảnh, dáng điệu ẻo lả và trở thành “ái nam, ái nữ”
 
Kinh hoàng như thế nhưng nhiều người vẫn xâm mình chịu trận, đủ biết cái bả vinh hoa nó có một hấp lực còn mạnh hơn cái bản năng gốc đã được tạo hóa cài đặt từ trong bụng mẹ.
 
Từ khi có chế độ cộng sản thì cái nước Tàu mênh mông không còn tiếp diễn cái cảnh man rợ đó nữa. Nhưng để được đứng dưới ngọn cờ của đảng, có  biết bao người đã tự hoạn.
Hai tiếng đồng chí hết sức trung thành đã thay cho hai tiếng hoạn quan. Họ không chỉ phục dịch mỗi hoàng đế Mao Trạch Đông mà cả trăm cả ngàn ông hoàng bà chúa bé hơn ở Trung Nam Hải.
 
Nước Nga đâu khác gì.
Bắc Triều Tiên cũng vậy.
Thì thôi, đành một nhẽ. Dẫu sao họ cũng tự thiến chứ không phải bị đè ra thiến.
 
Ở xứ ta, từ khi có người gọi đích danh tự do là cái con cặc, thì cả nước bỗng ngớ ra ! Bỡi vì, sao trông nó buồn thiu ỉu xìu đến như vậy. Hóa ra nó đã bị thiến tự bao giờ! Cho dù không bị treo ngược lên như heo hay úp một cái cối giã gạo lên đầu, nhưng hơn nửa thế kỷ nay, từ khi vào mẫu giáo, nó đã bị bóp cho nát bét ra cái tư tưởng tự do như hai cái dịch hoàn, thì còn đâu khí thế mà vùng lên được.
 
Cho nên dẫu có muốn ngồi nhìn hòn dái đâm đinh như nghệ sĩ Pyotr Pavlensky trình diễn Fixation bằng cách đóng đinh bìu dái mình trên quảng trường Đỏ cũng không còn ...dái đâu mà đóng !
 
Ô hô, cả nước bị thiến!
Đúng là đau như hoạn !
 
Khuất Đẩu
17/11/2013
 

16/12/13

Mời xem


 Case report
                             Preureteral Vena Cava

                                                                          Vo Ngoc Thach
 Abstract

    Retrocaval Ureter or Preureteral Vena Cava or Circumcaval Ureter is a rare congenital abnormality in which ureter is lie behind the Vena cava, causing obstruction which leads to hydronephrosis and lumbar pain. It occurs as a consequence of the persistence of the subcardinal vein during embryologic development. Intravenous urography, retrograd pyelography are main diagnostic investigations. Today, CTscan with using three- dimensional imaging may be the procedure of choice to confirm the diagnosis and avoid retrograd ureteropyelography. Surgical intervension is requied in most of cases.
  We present a case of 23 year old female which presented with right flank pain, hydronephosis on Ultrasound. Diagnosis was confirmed by UIV and Ctscan. Open surgical managent was performed at Pacific Tam Ky Hospital on August 6, 2013. The ureter segment  behind of the Vena cava was excised, ureteroureteral end to end reanastomosis was done. Postoperative recovery was uneventful.

  Key words:  Retrocaval Ureter, Preureteral Vena Cava, Circumcaval Ureter, Congenital venous anomaly.



Thông báo một trường hợp: Tĩnh Mạch Chủ Dưới nằm trước
                        Niệu quản

                                                                                             Bs- Võ Ngọc Thạch
I/ Giới thiệu

     Niệu quản nằm sau Tĩnh mạch chủ, là một dị tật bẩm sinh hiếm gặp, do phát triển bất thường của mạch máu trong thời kỳ sinh trưởng bào thai. Dị tật được Hochstetter  mô tả đầu tiên vào năm 1893. Trên y văn thế giới, khoảng trên 350 ca đã được báo cáo [7,13]. Ở Việt nam, trên dưới 20 trường hợp đã được phát hiện [6,8]. Tại Bệnh viện Thái Bình Dương- Tam Kỳ, Quảng Nam, vào ngày 6/8/2013, chúng tôi đã gặp và điều trị thành công một trường hợp bệnh lý này; nay, thông báo để quí đồng nghiệp có thể chia sẻ trong các bệnh nhân tương tự có thể gặp.

 II/ Trường hợp lâm sàng
   1, Hành chánh
      Bệnh nhân:  Trần Thị Ly N… , 23T, nữ
      Địa chỉ: phường Phước Hòa, tp Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam
      Vào viện: ngày 5/8/2013   , SNV:1308000277
    2, Lý do nhập viện: đau hông lưng bên phải
    3, Bệnh sử:
        Bệnh nhân đau hông lưng bên phải trên 3 tháng nay, đau âm ỉ, không tiểu máu,          không tiểu buốt, có dùng thuốc, nhưng không khỏi. Gần đây đau nhiều hơn, đi khám bệnh, phát hiện Thận Phải ứ nước, nên xin nhập viện điều trị.
    4, Khám hiện tại:
        Bệnh nhân tỉnh táo, huyết động ổn định, hội chứng nhiễm trùng(-), hội chứng đường tiểu dưới(-). Khám xét lâm sàng không thấy gì đặc biệt, ngoài dấu hiệu Rung thận Bệnh nhân thấy đau tức nhẹ.
        Cận lâm sàng:                                                                                      
UIV trước mổ
-         Có biểu hiện thiếu máu nhẹ
-         Sinh hóa máu trong giới hạn bình thường
-         Tổng phân tích nước tiểu trong giới hạn bình thường
-         Siêu âm: Thận Phải ứ dịch độ 2, niệu quản đoạn trên dãn lớn
-         KUB: không thấy sỏi cản quang
-         UIV: Đài bể thận phải và niệu quản trên dãn lớn, có hình ảnh như cây kèn Saxophone, hình dáng và chức năng thận Trái bình thường
-         Ctscan Bụng: cho hình ảnh đường tiết niệu cũng tương tự như trên UIV, đặc biệt không thấy hình ảnh khối choáng chỗ sau phúc mạc
     5, Chẩn đoán: Dị dạng Tĩnh mạch chủ dưới nằm trước Niệu quản
     6, Điều trị: Ngoại khoa, lên lịch mổ chương trình( mổ mở)
                       Trong mổ xác định chẩn đoán trước mổ là đúng
                       Tiến hành cắt bỏ đoạn Niệu quản nắm sau TMCD, đưa Niệu quản nằm
                        lại đúng vị trí, nối Niệu quản- Niệu quản tận tận, trên 1 double J, 6Fr ;
                        gởi mẫu Niệu quản được cắt bỏ xét nghiệm GPB.
                       Hậu phẫu hoàn toàn ổn định, xuất viện sau 5 ngày .
                                                                                                                           
Hình NQ dãn lớn
Hình ảnh CTscan

 III/ Nhận xét- Bàn luận:

     1, Nguyên nhân
         Đây là một dị dạng của Tĩnh mạch chủ dưới trong quá trình phát triển bào thai. Về
         Phôi thai học, 3 đôi tĩnh mạch nguyên thủy gồm: Tĩnh mạch gốc sau (posterior cardinal veins), Tĩnh mạch gốc dưới ( subcardinal veins), Tĩnh mạch gốc trên( supracardinal veins), lần lượt xuất hiện trong quá trình phát triển phôi thai và có liên quan chặt chẽ với trung thận, và đã tạo nên thân của Tĩnh mạc chủ dưới.[1,4]. Bình thường Tĩnh mạch chủ dưới phần dưới thận do
 tĩnh mạch gốc trên tạo nên; nhưng nếu nó do tĩnh mạch gốc dưới tạo thành, thì niệu quản lại nằm sau tĩnh mạch và bất thường xảy ra ( Theo Maksimenko-1949, Hollinshead-1956) [2,4,5]; tuy nhiên, Considin (1966) cho rằng: Dị tật xảy ra là do tồn tại của tĩnh mạch gốc sau, trong quá trình phát triển phôi thai [5]; có lẽ đây là một mhầm lẫn do in ấn chăng(?). Như vậy về mặt thuật ngữ thì Preureteral Vena Cava là chính xác nhất, vì đây là sự phát triển bất thường của mạch máu bào thai.
CTscan-3D

Hình TMCD nằm trước NQ
     2, Phân loại
 Bateson và Atkinson (1969), Crosse và cộng sự (1975), Kenawi và Williams (1976) [1,7] chia dị dạng này thành 2 type. Type I, hay gặp nhất, thường gây biến chứng thận ứ nước nhiều, Niệu quản thường bị chèn ép ở mức bờ ngoài cơ Thắt lưng chậu ( Iliopsoas) và bị gấp khúc, trước khi nó chui sau Tĩnh mạch chủ dưới; Niệu quản phía trên chỗ chèn ép dãn lớn kết hợp với ứ nước ở đài- bể thận, làm cho hệ thống bài niệu  có hình thù giống như cây kèn Saxophone hay chữ “J” ngược trên phim UIV. Type II, ít gặp hơn, tình trạng ứ nước ở thận cũng nhẹ hơn, niệu quản không bị gấp khúc, trên UIV, thường thấy Bể thận và Niệu quản nằm ngang, thẳng góc với cột sống.
Khâu nối NQ
     3, Tỉ lệ mắc bệnh
        Khi khám nghiệm trên tử thi (autopsy), người ta thấy tỉ lệ này là # 1/1500 ( Heslin và Mamonas, 1951) [1,4,]. Như vậy, tỉ lệ mắc bệnh này trong dân chúng không hề nhỏ, nhưng có lẽ đa phần thuộc type II, không ( hoặc ít) gây triệu chứng, nên người bệnh không được phát hiện và cứ thế sống khỏe mạnh cho đến hết đời!
        Tỉ lệ giữa nam và nữ là 4:1 ( Xiaodong và cs 1990); năm 1976, Kenawi và Williams, tổng kết Y văn thế giới, thấy có, 114 nam và 41 nữ, tỉ lệ: 2,5:1.[7]
        Đây là một dị tật bẩm sinh, bệnh nhân chỉ có triệu chứng khi Thận bị ứ nước. Trước đây, trên Y văn, đa số bệnh nhân được phát hiện ở lứa tuổi từ 30- 40 [4,5,6,7]. Ngày nay, bệnh nhân được chẩn đoán sớm hơn nhiều, có lẽ, nhờ có phương tiện hiện đại, siêu âm là một thí dụ, phát hiện Thận ứ nước sớm nhất.
      4, Triệu chứng lâm sàng:
           Triệu chứng phụ thuộc vào mức độ ứ nước của Đài-Bể thận, thông thường Thận ứ nước từ độ I-II trở lên thì có biểu hiện lâm sàng như: đau hông lưng, nhiễm trùng Niệu, nặng hơn có thể có viêm Thận – Bể Thận, đái máu v.v.., đôi khi có kèm theo sỏi [5,6,7]
     5, Xét nghiệm:
           Hình ảnh X-quang là quan trọng nhất, nó quyết định chẩn đoán, với type I, trên UIV, hình ảnh Đài- Bể thận-Niệu quản dãn giống như hình cây kèn Saxophone hay như hình cái móc câu. Tuy nhiên, với hình ảnh này, cũng cần phân biệt với những trường hợp như: khối u sau phúc mạc, hoặc Xơ hóa sau phúc mạc gây chèn ép và làm gấp khúc Niệu quản. Để chứng minh Niệu quản nằm sau TMC, thì film chụp Niệu quản- Bể thận ngược dòng ( Retrograde Pyelography) là có giá trị hơn cả, với hình ảnh Niệu quản đi chếch từ phải qua bên trái cột sống sau đó lại vòng qua lại bên phải, làm cho Niệu quản có hình chữ S. Ngày nay, nhờ có Ctscan nên việc chẩn đoán được thuận tiện hơn, chỉ cần chụp Niệu quản- Bể thận ngược dòng kết hợp với cắt lớp CT là thấy ngay hình ảnh Niệu quản nằm sau TMCD. Với kỹ thuật 3D, Ctscan, tạo dựng hình ảnh càng rõ ràng hơn và không cần thiết phải làm Retrograde Pyelography, một thủ thuật xâm nhập [1].
UIV sau mổ
    6, Điều trị:
         Khi đã có biến chứng Thận ứ nước do chèn ép thì việc điều trị phẫu thuật là cần thiết. Việc cắt nối đưa Niệu quản trở về vị trí giải phẫu bình thường, có thể thực hiện bằng mổ mở  hay bằng phẫu thuật Nội soi là tùy thuộc vào trang thiết bị và tay nghề của PTV. Phẫu thuật nội soi, có ưu điểm là :thẩm mỹ, ít đau, thời gian phục hồi nhanh hơn, nhưng thời gian mổ kéo dài hơn.
        Việc cắt-nối là quan trọng nhất, trước đây, đa số tác giả đều nối kiểu Niệu quản- Niệu quản tận-tận, nhưng ngày nay, theo Campbell Urology (2012) [5], đièu trị chuẩn bất thường này là mổ mở và cắt nối Bể thận- Bể thận ( The standard repair of retrocaval ureter is open surgical pyelopyelostomy), nối theo kiểu này sẽ tránh được biến chứng hẹp miệng nối sau này.


 IV/ Kết luận:

     Là một dị tật hiếm nhưng có thể gặp, do vậy, đứng trước một trường hợp Thận ứ nước mà không có nguyên nhân rõ ràng, thì nên nghĩ đến bệnh lý này, để tránh bỏ sót và điều trị cho Bệnh nhân tốt hơn!
…………………………………………………………………………………………

 Tài liệu tham khảo
   
   1, Craig A. Peters, MD, FACS, FAAP. Richard N. Schlussel, MD. Cathy Mendelsohn, PhD. Ectopic Ureters, Ureterocele, and Ureteral Anomalies. In: Campbell-Walsh UROLOGY (2012) Alan J. Wein,MD,PhD (Hon), FACS ,editors. 10th Edition, Volume 4.   Saunders, an imprint of Elsevier Inc. Pp: 3263-3265
   2, M.D. Dzhavad, E.M. Shimkus. Ureteral Anomalies. In: Surgery of  Kidney and Ureteral Anomalies (1980). Moscow; pp: 351-356.
   3, N.R. Dunnick, MD, C.M. Sandler, MD. Congenital Anomalies. In: Textbook of URORADIOLOGY (1997) 2nd edition. Williams & Wilkins. Pp: 25-27
   4, Richard N. Schlussel, MD. Alan B. Retik, MD. . Ectopic Ureters, Ureterocele, and  other Anomalies of the Ureter. In: Campbell’ UROLOGY (2002). Alan B. Retik, MD. E. Darracott Vaughan, Jr., MD. Alan J. Wein, MD, editors. 8th edition, Volume 3. SAUNDERS. Pp: 2044-2046.
  5, Stephen Y.Nakada, MD. Thomas H.S.Hsu, MD. Management of Upper Urinary Tract Obstruction. In: Campbell-Walsh UROLOGY (2012) Alan J. Wein,MD,PhD (Hon), FACS ,editors. 10th Edition, Volume 4.   Saunders, an imprint of Elsevier Inc. Pp: 1147-1149
   6, Trần Chí Thanh, Đỗ Ngọc Sơn, Vũ Nguyễn Hải Ca, Phạm Văn Thành Công. Kết quả điều trị phẫu thuật hẹp Niệu quản sau Tĩnh mạch chủ dưới type I.Y Học Thực Hành số 769+770. Huế 6-2011, trang: 28-30.

   Tham khảo trên mạng:

   7,  Diagnosis and Treatment of the Circumcaval Ureter - EU-ACME

eu-acme.org/europeanurology/upload.../Salonia.pdmodified.
   11, www.tua.org.tw/magazine/.../dw2006210145817_643-1....
   12 ,www.tua.org.tw/.../dw2005125171313_蔡德甫494-1.pdf
   13, www.jumdc.tuf.edu.pk/articles/volume.../JUMDC-10.pdf

       14, Left retrocaval ureter associated with left inferior vena cava.

www.ajronline.org/doi/pdf/10.2214/ajr.155.3.2117354 

  15, Retrocaval ureter: a venous anomaly causing ureteric obstruction ...

     www.sljol.info › ... › Vol 10, No 1 (2009)


2/12/13

Văcxin Quinvaxem tốt cho ai?

TT - Khi nghiên cứu về tác động của văcxin Quinvaxem, tôi luôn đặt câu hỏi liệu có đem lại lợi ích cho ai, cho công chúng hay cho các hãng dược?

Trước khi nói về văcxin Quinvaxem, hãy để tôi đưa ra một ví dụ. Chúng ta đều biết Penicillin là loại thuốc kháng sinh rất hiệu quả. Tuy nhiên, trước khi bạn tiêm Penicillin, bác sĩ luôn thử phản ứng trên da để kiểm tra xem bạn có mẫn cảm với thuốc không. Nếu mẫn cảm, cơ thể bạn sẽ phản ứng tiêu cực khi tiêm Penicillin. Thậm chí bạn có thể bị thiệt mạng. Việc 200 hay 2.000 người khác không mẫn cảm và không gặp vấn đề gì về sức khỏe khi tiêm Penicillin hoàn toàn chẳng có ý nghĩa gì đối với bạn.

30/11/13


    “ Môi em là đốm lửa”!
                                                                      Huy&Nghi

 Trong cuộc mưu sinh, tôi được nhà đầu tư, “ưu ái”, dành cho một căn phòng nhỏ, trên tầng tư của Bệnh viện. Căn phòng, có cửa sổ nhìn ra cánh đồng. Bây giờ là mùa đông, cánh đồng luôn mênh mông nước, buổi chiều nơi đây đi thật chậm, nhiều hôm mưa giăng khuất cả một khoảng trời. Và chiều nay (lại một chiều nữa qua đây), ngồi nhấm nháp tí café không đá, nhìn những bóng mưa đi ngoài khung cửa, bổng dưng, tôi nhớ đến câu ca “ ngoài phố mùa đông đôi môi em là đốm lửa hông”; tôi mở máy, vào Google, tìm “Ru đời đi nhé”, bản nhạc một thời tôi và… yêu thích!, để xem mình có còn cảm xúc như ngày xưa hay đã tắc “lửa” rồi. Người đầu tiên tôi gặp có một cái tên hơi lạ: Toàn Nguyễn.Thưa thật, xưa nay tôi ít khi nào chú ý đến ai, ngoài Khánh Ly (hát trước 1975), Khánh Hà và sau này Quang Dũng, Hồng Nhung… hát nhạc Trịnh Công Sơn (TCS). Cái thích đầu tiên của tôi dành cho Toàn Nguyễn là anh hát mộc với một cây Guitar, muốn hát thế, phải “bản lĩnh và nội lực” đầy mình mới thể hiện được hết “ hồn cốt” bản nhạc. Nghe đến bài thứ 5 trong tổng số 11 bài, thì…tôi hết nghe nổi nữa!; chất giọng của anh chưa đủ tầm, mặc dầu anh có rất cố gắng thể hiện; có những chỗ anh muốn “ghi dấu ấn” nhưng chưa đạt.
  Nhạc TCS hay, sâu sắc là ở chỗ ca từ, ca từ TCS mang “âm hưởng”  triết học Đông phương, ông đã hiểu và diễn dịch cái “vô thường” của nhà Phật, cái “Hư không” cái “vô vi” của Lão học vào trong âm nhạc của mình. Muốn hát nhạc TCS hay, ngoài thiên phú ở cái cao thấp nơi “lưỡi gà” ra, còn phải có một ‘tầm văn hóa” nhất định, để cảm được cái sâu sắc nằm ngoài chữ nghĩa của ông ( Ngôn vô ngôn)!
  Tình yêu và thân phận Tình yêu, chiếm một mãng lớn trong nhạc TCS; và đó là một thứTình yêu “vô trụ”, không bám víu một thứ gì, không đau buồn ủy mị, không quá viên mãn tràn đầy; đôi bờ hạnh phúc và khổ đau chỉ có đứng nhìn Tình yêu thăng hoa vào miền hư ảo!. Bởi thế, hát nhạc Tình TCS phải hát như chim Sơn ca kia: cao, trong và bay vút giữa từng  không [chưa ai qua được Khánh Ly (trước 1975)ở điểm này]; Qua đây, để thấy những giọng ca ‘phồn thực” kiểu như Thanh Lam,…đã phá nát nhạc TCS như thế nào!
  Hết vốn!!!
  (Tôi là người ngoại đạo, chưa biết nốt La nó dài hay ngắn, chiều nay ngắm mưa, nhớ lại người xưa, tìm về bài hát cũ, “hứng chí”, viết vài cảm nhận “tồ lô” , nếu ai có đọc, đừng Chấp nhé! Tks!)
  Sau đây mời nghe nhạc.

                                                                              VĐ 30/11/2013

25/11/13

                  U cơ trơn Âm đạo ( Vaginal Leiomyoma)
                                 Thông báo một trường hợp
                                                        
                                                                                           Bs. Võ Ngọc Thạch
                                                         
Tóm tắt:
             Chúng tôi giới thiệu  trường hợp U cơ trơn Âm đạo trên một bệnh nhân nữ, 45 t,
              được điều trị tại BVĐK Vĩnh Đức tỉnh Quảng Nam vào 3/ 2012. Chẩn đoán xác
               định dựa vào kết quả Giải phẫu bệnh. Đây là một bệnh lý hiếm gặp, chúng tôi
              muốn giới thiêu để quý đồng nghiệp tham khảo.
              Từ khoá: U cơ trơn Âm đạo, U cận niệu đạo.

16/11/13

Lan man ngày lũ
                                                                                                     Huy&Nghi
                                                                                                   cho L..., D...
Chưa kịp mừng khi cơn bão đi qua, phải đối mặt với mênh mông nước lũ. Ôi! quê tôi, dải đất miền trung nghèo khó, Quảng Nam ơi! Thương biết mấy cho vừa!.
Cha- một đời lam lũ, giao mặt cho đất, bán lưng cho trời, lo ăn từng bữa toát mồ hôi!. Mẹ- thân cò lặn lội, sáng nón sấp đi tối về nón ngửa, bữa cơm thường ít cá nhiều rau.  Em- khét nắng bạc màu tóc rối, ta- chân trần nứt nẻ ruộng tháng năm. Cuộc sống dày vò nên phải so đo: từng hạt lúa củ khoai làm người Trung kỹ tính,… để đời  chê hai tiếng “ki bo”!
ảnh (internet)

  Lấy chồng xa em thoát khỏi nơi này. Trong mơ có nhớ về xứ sở? Em bì bõm tuổi thơ trên bè chuối, người lớn quặn lòng, con trẻ vô tư. Ở nơi xa, em có nghe đài báo bão? Gió giật liên hồi tơi tả ước mơ anh.

  Chiều nay, ta “ngắm” lũ một mình. Nhớ em và những ngày xa cũ. Rồi gió cũng qua đi, nước lại về chốn cũ, chỉ còn ta hoang vắng một cõi lòng!

                                                                                           VĐ 16/11/2013

15/11/13

CHẲNG CÓ LÚC NÀO TỐT HƠN BÂY GIỜ


 (Không rõ Tácgiả)


Chúng ta thường cho rằng cuộc sống sẽ tốt đẹp và có ý nghĩa hơn một khi chúng ta lập gia đình, sinh con v.v…
Sau đó chúng ta vỡ mộng vì con cái chúng ta còn quá nhỏ, và tự nhủ rằng mọi việc sẽ tốt đẹp hơn một khi chúng lớn khôn.
Và chúng ta lại thất vọng khi con cái của mình đến tuổi niên thiếu vì chúng ta lại phải chăm sóc và lo lắng cho chúng. Chắc chắn chúng ta sẽ hạnh phúc hơn khi các con trưởng thành.
Chúng ta lại tự nhủ rằng cuộc sống rồi sẽ tốt đẹp hơn một khi gia đình được ổn định, khi chúng ta tậu được một chiếc xe đẹp hơn, khi chúng ta đi nghỉ hè thoải mái, và cuối cùng là khi chúng ta được về hưu.
Sự thật là không có một thời điểm nào tốt đẹp và hạnh phúc bằng hiện tại cả.
Nếu không đúng, vậy thì thời điểm nào là hạnh phúc nhất?
Cuộc sống của bạn luôn bị quay cuồng bởi các thách đố, các đòi hỏi và yêu cầu. Tốt nhất là bạn nên nhận thấy rằng hiện tại là thời gian hạnh phúc nhất của mình mặc dù cuộc sống đầy rẩy khó khăn và muộn phiền.
Một thời gian rất lâu, tôi cứ ngỡ rằng cuộc đời của tôi sắp bắt đầu. Một cuộc đời, cuộc sống thật sự.
Nhưng lúc nào cũng có nhiều việc xảy đến, một thử thách phải vượt qua, vài công việc còn phải hoàn tất, vài việc khác cần phải phân chia, còn vài hóa đơn phải thanh toán. Sau đó, thì cuộc sống của ta sẽ bắt đầu..
Cuối cùng tôi mới khám phá ra rằng, chính những sự việc này là một phần của đời sống chúng ta..
Từ cái nhìn này tôi thấy được rằng không có con đường nào đi đến hạnh phúc cả.
Hạnh phúc chính là con đường chúng ta đang đi..
Do đó hãy trân quý và hưởng mọi phút giây.
Không nên chờ đợi nữa, chờ đợi tốt nghiệp ra trường, chờ đợi ngày trở lại trường, chờ đợi xuống thêm vài ký, lên thêm vài ký, chờ đợi việc làm mới, chờ đợi ngày kết hôn, mong đợi đến tối thứ sáu, sáng chủ nhật, một chiếc xe mới, đợi trả nợ xong,  trông chờ xuân đến, hạ về, đợi đến đầu tháng, cuối tháng, đợi nghe bản nhạc hay trong radio, chờ ngày từ giả cỏi đời, ngày tái sinh …… trước khi quyết định sống thật hạnh phúc.
Hạnh phúc là hành trình, chứ không phải là điểm đến.

Không có một giờ phút nào quý cho bằng… HIỆN TẠI!
Hãy sống và hưởng từng giây phút.
Chúng ta hãy suy nghỉ và cố gắng trả lời các câu hỏi sau đây:
1 – Bạn hãy nêu ra tên của 5 người giàu nhất thế giới.
2 – Tên của 5 Hoa Hậu thế giới.
3 – Tên của 10 người lãnh giải Nobel gần đây nhất..
4 – Tên của 10 người lãnh giải Oscar gần đây nhất..
Bạn không trả lời được? Có thật sự khó không?
Không sao cả, không ai có thể nhớ những điều này.
Các tràng pháo tay rồi cũng chấm dứt!
Các giải thưởng cũng sẽ đóng bụi!
Các quán quân hoặc kẻ thắng cuộc rồi cũng sẽ bị quên lãng.
Chúng ta lại thử trả lời các câu sau đây:
1 – Bạn hãy nêu tên 3 thầy, cô trong cuộc đời bạn.
2 – Tên 3 người bạn đã từng giúp bạn trong những giây phút khó khăn nhất.
3 – Hãy nghỉ đến vài người đã từng cho bạn những cảm giác đặc biệt.
4 – Và 5 người mà Bạn lúc nào cũng muốn gần gủi.
Các câu này có vẻ dễ trả lời hơn, phải không bạn?
Những người có ý nghĩa đặc biệt trong cuộc sống của bạn, không phải là những người “giỏi nhất”, họ cũng không là người giàu nhất, và cũng không đoạt được một giải thưởng nào cả…
Họ là những người nghĩ đến bạn, lo lắng cho bạn và luôn ở bên cạnh bạn khi bạn cần đến.
Hãy suy nghĩ về điểm này..
Cuộc sống rất là ngắn ngủi!
Và bạn được đứng trong danh sách nào của tôi? Bạn có biết không?
Hãy cho tôi nắm lấy tay bạn.
Bạn là một trong những người “nổi tiếng” nhất trong danh sách của tôi, mà tôi đã không quên để gửi đến bạn  thông điệp này…
Cách đây rất lâu, ở một cuộc thi Thế Vận Hội tại Seattle, có 9 nhà điền kinh khoẻ mạnh và cường tráng tham gia, họ chuẩn bị bắt đầu cuộc thi chạy bộ 100 m.
Tiếng súng nổ báo hiệu cuốc thi bắt đầu. Không phải tất cả mọi người đều chạy, nhưng tất cả mọi người đều muốn tham gia và muốn thắng cuộc đua.
Tất cả mọi người bắt đầu chạy nhưng có một thanh niên trợt chân và ngã quỵ xuống, và cậu ta bắt đầu khóc.
Tám người kia nghe tiếng khóc.
Họ chạy chậm lại, quay đầu lại nhìn.
Cuối cùng họ ngưng chạy và quay trở lại… Tất cả 8 người…
Một cô gái ngồi xuống và hỏi chàng thanh niên bị trượt té, “Đã thấy đỡ chưa?”.
Sau đó, tất cả 9 người vai sánh vai cùng nhau bước đến lằn mức thắng
Tất cả khán giả đều đứng lên và đồng loạt vỗ tay. Và tràng vỗ tay đã kéo dài rất lâu
Tất cả mọi người chứng kiến sự việc ngày hôm đó, thường kể lại chuyện này cho ngưòi khác nghe. Tại sao vậy?
Vì tận cùng trong thâm tâm của chúng ta đều hiểu rằng, điều quan trọng nhất trong cuộc sống không phải là thắng cuộc.
Điều quan trọng nhất trong cuộc sống là giúp kẻ khác thắng. Mặc dù việc này có làm chậm công việc của chúng ta hoặc thay đổi cuộc thi đua.
Nếu Bạn phổ biến thông điệp này, có thể chúng ta sẽ thành công trong việc thay đổi trái tim của chúng ta, và luôn cả trái tim của kẻ khác nữa
“Một ngọn nến không bị mất giá trị khi nó được dùng để mang ánh sáng đến cho người khác.”
Sao, Bạn đã có quyết định chưa? Quăng bỏ nó đi, hay tiếp tục gửi thông điệp này đến người khác?

14/11/13



 Chuyện cũ
                                                                                                                      Huy&Nghi

 Năm học lớp 7; lớp tôi có Th…, một học sinh cá biệt, nó không những học kém mà còn quậy phá nhất trường, cô giáo chủ nhiệm tìm đủ mọi cách để hướng thiện cho nó, nhưng mọi nỗ lực đành bó tay; chuyện nó ngỗ nghịch cả trường ai cũng biết.

13/11/13

Dân có được lấy ý kiến…


Khi lấy ý kiến của dân về Hiến pháp sửa đổi và luật Đất đai sửa đổi, công việc được tiến hành dựa chủ yếu vào chính quyền cấp xã, cách làm như vậy cũng không rộng đường cho dân có ý kiến, nhất là những người thuộc nhóm yếu thế. Như các nước khác họ làm, cần cho phép tất cả các tổ chức ngoài nhà nước được tham gia trợ giúp và chuyển tải ý kiến thực của dân.
GS-TSKh Đặng Hùng Võ
600-428_questionmarkBác Hồ có tư tưởng lớn về sự nghiệp cách mạng là của toàn dân và mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân. Đại tướng Võ Nguyên Giáp được nhân dân thực sự xúc động tiễn đưa cũng với tư tưởng quân đội nhân dân, chiến tranh nhân dân và quân đội vì nhân dân quên mình.
Ngay trong thời kỳ bao cấp, công tác dân vận của ta được đặt ra với khẩu hiệu khẳng định chuỗi giá trị “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Đây cũng là một tư tưởng lớn, thậm chí lớn hơn nhiều so với các cơ chế dân chủ mà các tổ chức quốc tế khuyến nghị. Thực hiện được tư tưởng “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” là nguyên nhân của mọi thắng lợi của dân tộc.
Trong vài năm gần đây, luật của ta đã dễ dàng có nhiều quy định về công khai thông tin và lấy ý kiến của dân. Nhưng từ trang giấy của luật tới thực thi luật trên thực tế còn một khoảng cách khá xa. Có khi do quy định không đủ chi tiết nên khó thực hiện hoặc thực hiện linh hoạt. Ví dụ như luật Quy hoạch đô thị 2009 có quy định việc lấy ý kiến cộng đồng dân cư về quy hoạch chung và giao cho đại diện cộng đồng dân cư đó tổng hợp ý kiến; trong khi không rõ cộng đồng dân cư nào và ai là đại diện, vậy thực hiện phải rất “linh hoạt” và tiếp thu cũng rất “linh hoạt”. Có khi luật có quy định chi tiết nhưng lại bất khả thi về thời gian. Ví dụ như luật Bảo vệ môi trường 2005 đã có quy định về tham vấn ý kiến người dân về đánh giá tác động môi trường của các dự án đầu tư, nhưng Nghị định số 29/2011/NĐ-CP hướng dẫn thực hiện lại chỉ cho có 15 ngày để làm mọi việc từ làm tài liệu, họp dân, tổng hợp ý kiến… quả là khó quá. Cũng có khi luật có quy định đủ điều kiện để thực hiện nhưng thực tế vẫn không thực hiện. Ví dụ như luật Đất đai 2003 có quy định việc lấy ý kiến của dân về quy hoạch sử dụng đất cấp xã và Nghị định số 181/2004/NĐ-CP có một điều thể hiện rất chi tiết, nhưng đi hỏi nhiều xã thì biết là không thực hiện được do “không đủ kinh phí”. Có quy định của luật pháp nhưng ít khi người dân được nói thực lòng mình.
Khi lấy ý kiến của dân về Hiến pháp sửa đổi và luật Đất đai sửa đổi, công việc được tiến hành dựa chủ yếu vào chính quyền cấp xã, cách làm như vậy cũng không rộng đường cho dân có ý kiến, nhất là những người thuộc nhóm yếu thế. Như các nước khác họ làm, cần cho phép tất cả các tổ chức ngoài nhà nước được tham gia trợ giúp và chuyển tải ý kiến thực của dân.
Muốn “dân biết” thì phải công khai thông tin với dân, muốn “dân bàn” thì phải trợ giúp tạo diễn đàn để lấy ý kiến thực của dân, muốn “dân làm” thì phải trao quyền cho dân, và muốn “dân kiểm tra” thì phải tạo cơ chế cho dân thực hiện quyền giám sát. Tiếc rằng, nhìn ra những việc cần làm thì dễ nhưng làm được những việc cần làm mới khó, khó ngay từ khi xây dựng và thực thi pháp luật. Làm thực tâm được những việc này thì cán bộ phải rũ bỏ được tư lợi, luôn mong cho nhân dân sống thanh bình và không mất thời gian đi khiếu kiện.
Theo TNO

3/11/13


Ngày 02/11/2013 là ngày tròn 50 năm ngày ông Ngô Đình Diệm, v̉ng thông đâu tiên của Việt Nam Cộng hòa, và bào đệ của ông là Cô vân Ngô Đình Nhu, bị sát hại trong cuộc đảo chính năm 1963
Và trong nhng ngày này ti M, Pháp và mt s nước khác, cng đng người Vit Nam – trong đó có không ít người Công giáo – đã và s t chc tưởng nim, cu nguyn cho h.
Riêng Vit Nam vào trưa ngày hôm nay (01/11), các Cha Dòng Cu Thế cũng đã dâng l ti nghĩa trang Mc Đĩnh Chi, Lái Thiêu, đ cu nguyn cho hai ông. Và có th, trong các Thánh l ngày mai Vit Nam và như nhiu nơi khác, cũng có nhiu người nhc tên và cu nguyn h.
Trong 50 năm qua đã có vô s tài liu, bài viết bng tiếng Anh, tiếng Vit, tiếng Pháp (ca người Vit cũng như người nước ngoài, thuc nhiu chính kiến khác nhau) v ông Ngô Đình Dim, v cuc đi, s nghip hay v gia đình ca ông. Trong s đó, có không ít ý kiến cho rng ông là mt v tng thng đc tài, bt lc và chế đ tng thng ca ông là chế đ gia đình tr.
Dư lun chung cũng không có n tượng tt v ông, s nghip ca ông và gia đình ông, đc bit k t khi hòa thượng Thích Qung Đc t thiêu gia thành ph Sài gòn vào tháng 6 năm 1963. Biến c y làm cho dư lun thế gii và người Min Nam lúc y nói riêng có thêm ác cm vi ông và nó cũng là mt lý do quan trng dn đến s tht bi ca Đ nht Cng hòa do ông thiết lp.
Vic ông b ám sát ht hai ln trước đó và b đo chính ri b ám sát năm tháng sau v t thiêu y cũng chng t rng ông có không ít k thù, trong đó có nhng người tng là thuc h, gn gũi vi ông.
Hơn na, ông và gia đình ông b nhiu người – trong đó có nhng ‘người thng cuc’, nhng người không cùng chung chuyến tiến vi ông – ghét và bôi nh mt phn vì ông và gia đình là nhng người chng Cng, là nhng người ‘bi trn’.
Nhưng điu đó không có nghĩa là ông b tt c mi người ghét b hay không ai nhìn nhn, tôn trng ông và nhng đóng góp ca ông. Vic hàng năm và đc bit năm nay có nhiu người, nhiu nơi t chc tưởng nim, cu nguyn cho ông chng minh điu đó.
Câu hi đt ra là ti sao vn có người yêu mến và tôn trng ông?
Mt người liêm khiết
Dù có th có nhiu hc gi, các nhà nghiên cu không đánh giá cao v ông, nhưng đa s đu nhn đnh rng ông là mt người trung thc, đo đc, liêm khiết.
Trong cun ‘Cold War Mandarin: Ngo Dinh Diem and the Origins of America’s War in Vietnam: 1950-1963’, xut bn năm 2006, Seth Jacobs – mt trong nhng hc gi nước ngoài viết khá nhiu v ông Ngô Đình Dim và cũng có cái nhìn không my thin cm v ông – vn tha nhn rng ông là mt người trong sch, vô v li. Vì theo tác gi này, thm chí sau khi tr thành tng thng, ông vn sng mt cuc sng kh hnh.
Mt bài viết ca James MCAllister và Ian Schulte có ta đ ‘The Limits of Influence in Vietnam: Britain, the United States and the Diem Regime, 1959–63’, được đăng trong tp chí Small Wars and Insurgencies, năm 2006, cũng cho rng ông Dim là mt người liêm khiết, đc hnh.
Theo cu Ði tá Lý Trng Song – nay là Phó tế vĩnh vin (thường được gi là Thy Sáu Song), hin đang giúp ti Cng đoàn Công giáo London và người đã tng làm cn v cho ông Ngô Đình Dim trong Ph Th tướng và Ph Tng thng t năm 1954 đến 1956 – ông là mt người có li sng rt đơn sơ, nghèo khó. Chng hn, giường ng ca ông ch là mt cái divan (mt tm ván) tri bng chiếu, không có nm.
Có th ngày hôm nay có không ít người cm phc ông Dim vì h tìm nơi ông nhng đc tính đó – đc bit khi h đc và biết được tham nhũng đang tr thành quc nn ti Vit Nam.
Cũng theo cu Đi tá Song, ông Dim là mt người có đy đ Nhân, Nghĩa, L, Trí, Tín vì ông xut thân t mt gia đình hiếu hc, làm quan và chu nhiu nh hưởng ca c Công giáo và Nho giáo.
Ông có đi sng kh hnh mt phn cũng vì trong nhng năm 1940 và 1950, ông đã tng sng trong các đan vin ti B và Pháp. Mt chi tiết được Thy Sáu Song nêu ra đ gii thích ti sao ông Dim không lp gia đình – mt điu nhiu người đt câu hi v ông – là vì ông Dim đã đi tu trong dòng Ba ca dòng Benedicto, mt dòng kh tu B. Và vì đã khn trong dòng này, ông không nghĩ ti chuyn lp gia đình và ch biết ‘th phượng, kính mến Thiên Chúa và lo cho quc gia, dân tc’.
Các tài liu viết v ông, đc bit sách v, báo chí nước ngoài, đu nhn mnh rng ông là mt người Công giáo đo hnh, thánh thin. Đây cũng là mt lý do ti sao trong nhng ngày này người Công giáo tưởng nh và cu nguyn cho linh hn ông – người có Tên Thánh là Gioan Baotixita (hay John Baptist theo tiếng Anh).
Hơn na, ông và ông Nhu b ám sát vào ngày 02/11 – đúng ngày Giáo hi Công giáo tưởng nh và cu nguyn cho nhng người đã qua đi. Vì vy, đâu đó có nhng Thánh l cho ông cũng là chuyn bình thường và là vic nên làm
Mt người yêu nước
Mt đim khác v ông đu được nhiu người công nhn đó là ông là mt người yêu nước, yêu dân tc. Chng hn, trong cun ‘Patriots and Tyrants: Ten Asian Leaders’ xut bn năm 1999, Ross Marlay và Clark Neher, nhn đnh rng c ông và H Chí Minh đu là nhng người yêu nước nng nàn. Có điu đnh mnh, thi cuc và chính kiến đã biến h thành k thù ca nhau.
Mt chi tiết được các tài liu đ cp đến khi viết v ông đó là vic ông t chc Thượng thư B li (gn tương đương vi chc Th tướng) trong chính ph Bo Đi năm 1933 đ phn đi vic Pháp không tiến hành nhng ci cách cn thiết đ trao thêm quyn t tr cho Vit Nam.
Trong bài ‘Vision, Power and Agency: The Ascent of Ngô Ðình Dim, 1945-54’ – được coi là mt trong nhng nghiên cu quan trng, trung thc v ông Ngô Đình Dim – được đăng trên Journal of Southeast Asian Studies, Edward Miller nêu rng trong thi gian ông Dim nm quyn (1954-63), có nhiu người Vit Nam và nhng nơi khác mô t ông như là mt con ri ca M được Washington đưa lên nm quyn và giúp đ nhm thc hin nhng mc đích ca M trong thi kỳ Chiến Tranh Lnh.
Nhưng theo tác gi này, các tài liu được viết t nhng năm 1960 tr v sau đu nhn mnh vic ông nht quyết t chi nhng li khuyên ca M và không mun chu s ch đo ca M. Vic ông và chính quyn M cui cùng chia tay nhau là mt ví d.
Cu Đi tá Lý Trng Song cũng nhn mnh rng Tng thng Dim ch mun nhn vin tr ca M ch không chu s áp đt, can thip ca M và nht quyết t chi cho lính M vào Min Nam Vit Nam vì ông cho rng cho quân đi nước ngoài chiếm đóng trên lãnh th Vit Nam làm cho chính ph ca ông mt chính nghĩa.
Cũng theo người cu cn v này, ông Dim là mt người yêu dân, yêu nước, yêu dân tc vì nếu không ông có th chn ra nước ngoài và tránh b ám sát. Ông nhc li rng trước nhng ngày din ra cuc đo chính, Đi s M Sài gòn lúc đó là Henry Cabot Lodge gi đin thoi cho ông Dim và ‘nói rng nếu ngài mun an toàn thì ti Tòa đi s’ và ông Dim đã tr li ‘đây là đt nước ca tôi, tôi không đi đâu hết’.
Hơn na, cũng như Edward Miller nêu lên trong bài báo ca mình, trong nhng giai đon 1945-54 ông bôn ba ngoi cũng ch vì mun tìm con đường giúp đt nước thoát khi ách đô h ca Pháp và giành t do, đc lp. Trong cun sách ca mình, Seth Jacobs cũng nêu lên rng có th người dân Min Nam không thích ông như h tôn trng ông và khâm phc tinh thn dân tc mnh m nơi ông.
Giai đon khó khăn
Ngoài ra, dù mun hay không cũng phi tha nhn rng ông là mt người có tm nhìn, có tài. Nếu không ông chng bao gi có th tr thành Th tướng, Tng thng và lp nên nn Đ nht Cng hòa.
Nhưng trong thi năm nm quyn ca ông, min Nam Vit Nam nói riêng và Vit Nam nói chung, cũng như bt c quc gia nào trong thi đu hu thuc đa, phi đi din nhiu khó khăn.
Nhng khó khăn đó mt phn do tích cách, quan đim hay chính con người ông to nên. Chng hn Ross Marlay và Clark Neher nêu rng ông ‘là người không thc cho mt hoàn cnh không th’. Theo hai tác gi này là mt người Công giáo nhit thành ông li lãnh đo mt đt nước đa phn Pht giáo và nhng đc tính ca ông li tr thành nhng nhược đim hy hoi ông.
Cu Đi tá Lý Trng Song cũng cho rng vì ông quá thánh thin, nhân t ông b nhiu người khác li dng, ám hi.
Ri bi cnh min Nam Vit Nam, Vit Nam và thế gii nói chung lúc y cũng không d dàng gì đ có th xây dng mt th chế vng mnh, hiu qu, mt xã hi dân ch, t do và mt đt nước hòa bình, phát trin trong mt thi gian ngn.
Nhưng ch trong mt thi ngn ít hay nhiu ông đã làm được mt s vic quan trng. Chng hn, như Đi tá Lý Trng Song nêu lên, ông đã giúp dp được các phe nhóm, đng phái gây bt n cho Min Nam lúc đó. Theo Seth Jacobs đây cũng là mt thành công ca ông được người Min Nam ghi nhn.
Và trên hết, như Edward Miller nhn đnh, vic anh em ông b lt đ không th chng minh được rng nhng ý tưởng, d đnh ca h là luôn xu, vô hiu. Sau biến c 1963, Min Nam Vit Nam thay đi tng thng, chính ph liên miên và mi chuyn càng t hơn.
Đâu đó có nhiu ý kiến cho rng ông là mt người đc tài. Nhưng nếu so sánh ông, chính ph ông vi nhng chế đ cm quyn Đông Á, Đông Nam Á hay Min Bc Vit Nam trong giai đon y, chưa chc ông đã đc tài hơn nhng chế đ đó.
Đt ông trong bi cnh như vy, ít hay nhiu đ thy rng cu Tng thng Ngô Đình Dim và Đ nht Cng hòa ông thiết lp không t như mi người nhn đnh, mô t hay được nghe.
Đó cũng là mt lý do đâu đó có nhiu người Vit hi ngoi t chc tưởng nim, cu nguyn và công nhn đóng góp ca ông trong nhng ngày này.
Đoàn Xuân Lc
Bài viết th hiện quan đim và văn phong ca tác gi, một trí thc Công giáo hiện làm nghiên cu tại Viện Global Policy, London.
 Theo BBC

vvv